O parafii
PARAFIA BIAŁECKA
została założona prawdopodobnie już pod koniec XIII w., hojnie uposażona w dwa łany roli, część lasu,
dziesięciny z folwarków rycerskich i zagród kmiecych w Kobylnikach, nieistniejącym już Jeligowie, Skoraczewie i Prętkowicach.
Pierwsza wzmianka o parafii pochodzi jednak dopiero z 1419 r. i wymienia plebana Jana, natomiast pierwszy kościół w Białczu,
nieznanej fundacji, musiał być wybudowany na początku XVI w., albowiem 5 czerwca 1508 r. biskup poznański Jan Lubrański
przyłączył do kościoła w Białczu kościół w Krzanie, który został rozebrany prawdopodobnie w XVIII w.
Pierwszy, drewniany kościół w Białczu spłonął ok. 1630 r. W jego miejsce ówcześni właściciele wsi - Gajewscy - wznieśli
nowy, także drewniany, który w 1644 r. poświęcił biskup poznański Andrzej Szołdrski. Również ten drugi kościół spłonął
pod koniec XVII w., wtedy w jego miejsce postawiono obecną świątynię.
Wzniesiony w latach 1696-1717, zapewne według projektu włoskiego architekta Jana Catenazziego.
Fundatorem obecnego kościoła w Białczu jest Franciszek Wacław Gajewski, syn Wojciecha kasztelana Rogozińskiego.
Kościół wybudowany został w stylu barokowym, jest budowlą murowaną z cegły, orientowaną, nakrytą dachówką dachem
dwuspadowym, na którym znajduje się sygnaturka.
W XIX w. od południa dobudowana została kaplica i dzwonnica dzięki fundacji rodziny Żółtowskich, właścicieli wsi.
Wnętrze kościoła jest jednonawowe. Trójprzęsłowa nawa poprzedzona jest półprzęsłem, w którym znajduje się chór muzyczny.
Pod nawą jest krypta grobowa, w której zostali pochowani kolatorzy kościoła: Wincenty Rola Zbijewski i jego żona,
Ewa z Nieżychowskich, Józefa ze Zbijewskich i jej mąż Jan Nepomucen Żółtowski oraz Adam Żółtowski.
widok od strony południowo-wschodniej
Kościół ma wystrój barokowy. Poszczególne przęsła nawy podzielone są przyściennymi filarami, a cały kościół obiega
nad tymi filarami profilowane belkowanie. Sklepienie zdobi późno barokowa polichromia, wykonana prawdopodobnie w dwóch fazach:
w części prezbiterialnej - fresk ukończony według opisu wizytacji kościoła przed 1726 r., a w następnych częściach-późniejsza,
z ok. 1740 r., wykonana w technice al. secco. Starsza część polichromii to w absydzie prezbiterium trzy medaliony, w których
przedstawiona została Trójce św. oraz św. Piotr i św. Paweł, a także we wschodnim przęśle nawy w środkowym owalu Matka Boska
z Dzieciątkiem wśród aniołów i czterech Ewangelistów oraz postaci św. Joachima i św. Józefa. Natomiast nowa część polichromii
to w środkowym przęśle iluzjonistyczna kopuła z kolumnami i ornamentami w stylu regencji oraz postaciami czterech Ojców Kościoła,
papieża, biskupów, świętych franciszkańskich. Ostatnia, zachodnia część polichromii (najbliżej drzwi wejściowych) przedstawia w owalu
Oko Opatrzności w otoczeniu postaci św. Izydora Oracza, św. Franciszka, św. Anny, św. Jana Chrzciciela oraz dwóch zakonnic.
Ołtarz boczny prawy jest iluzjonistycznym obrazem Matki Boskiej Różańcowej, która została przedstawiona w otoczeniu
św. Antoniego i św. Jana Nepomucena. Jest malowidłem ściennym, odsłoniętym spod tynku podczas prac remontowych w 1973 r.
Chór muzyczny zbudowano ok. 1720-1730. Na jego balustradzie znajduje się drewniany kartusz z dekoracją późnobarokową.
Na tarczy umieszczone zostały herby rodzinne fundatorów kościoła: Ostoja-Gajewskich, Zaremba-Cieleckich, Świnka-Czackich
i Łodzia-Opalińskich. Przy herbach znajdują się inicjały: A (nna) F (ranciszek) W (acław) D (orota) Z B (łociszewa) G (ajewscy)
K (asztelanicowie) R (ogodzińscy). Na sklepieniu nad chórem znajduje się malowidło przedstawiające św. Cecylię - patronkę
śpiewu kościelnego wśród muzykujących aniołów.
Prawdziwą ozdobę Białeckiego kościoła stanowią barokowe ołtarze.
wnętrze kościoła
Główny pochodzi prawdopodobnie z 1717 r., o czym informuje data na kartuszu pod krucyfiksem. W polu głównym znajduje się
obraz Matki Boskiej Śnieżnej w otoczeniu aniołów z datą 1641 i sygnaturą malarza, którą tworzą splecione litery ISP.
Na postacie Matki Boskiej i Dzieciątka nałożone były srebrne sukieneczki (skradzione w 2004 roku) i korony z II poł. XVII w.
Po obu stronach obrazu, na cokołach umieszczone zostały rzeźby św. Anny Samotrzeć (z lewej) i św. Doroty (z prawej) -
patronki dwóch żon Franciszka Gajewskiego: Anny z Cieleckich i Doroty z Kurcewskich.
W górnej części ołtarza jest obraz św. Jana Nepomucena oraz rzeźby św. Wacława (z prawej) i św. Franciszka z Asyżu (z lewej),
po obu stronach klęczące anioły, a w zwieńczeniu krucyfiks ze wspomnianym już kartuszem i datą fundacji ołtarza,
również w otoczeniu pary aniołów. Ołtarz ozdobiony został ornamentami regencyjnymi oraz girlandami, wstęgami i akantem.
Oprócz ołtarza głównego w kościele w Białczu znajdują się cztery ołtarze boczne. Dwa przy prezbiterium są analogiczne
w wystroju - rokokowe i pochodzą z 3 ćwierci XVIII w. W prawym umieszczony jest obraz Matki Boskiej Bolesnej
(gruntownie odrestaurowany w 2005 roku), zakryty srebrną sukienką, a po bokach rzeźby św. Jana Chrzciciela
i św. Anny Samotrzeć z rzeźbami Mojżesza i św. Joachima.
Trzeci ołtarz boczny-przy północnej ścianie nawy (po lewej stronie od wejścia) zawiera w polu głównym obraz męczeństwa
św. Barbary w otoczeniu rzeźb biskupa i św. Jakuba, a w zwieńczeniu umieszczony został obraz Wszystkich Świętych.
Na uwagę zasługuje też barokowa ambona z I poł. XVIII w. o skromnej dekoracji płycinowej, z płaskorzeźbą Chrystusa
na zaplecku oraz stacje Drogi Krzyżowej z obrazami z II poł. XVIII w.
Kościół białecki został odnowiony w 1813 roku, a także w latach 1973-1975. Od 2003 roku trwały prace przy kompleksowej
wymianie dachu. Położono nową dachówkę na południowej i północnej połaci dachowej świątyni oraz przeprowadzono kapitalny
remont dachu absydy oraz frontonu.
odrestaurowany fronton od strony wschodniej
W roku 2000 zbudowano przy kościele kamienną Grotę Maryjną z figurą Matki Bożej z Lourdes,
jako Wotum Roku Jubileuszowego...
Grota Maryjna z 2000 roku
Obecnie w skład Parafii /770 osób/ wchodzą następujące wioski: Brońsko, Kobylniki, Krzan, Nowy Białcz i STARY BIAŁCZ
oraz osady: Skoraczewo i Prętkowice.
ZAPRASZAMY DO ODWIEDZENIA NASZEGO KOŚCIOŁA - architektonicznej perełki białeckiej ziemi...
